Following the Flow : Sources, Abundance and Discharge Effects to Understand Riverine Plastic Pollution in the Rhine and Waal Using Stow Net Sampling

Plasticvervuiling is een groot milieuprobleem dat nog steeds toeneemt. Er is vooral onderzoek gedaan naar plastic in zee, terwijl er over plastic in het riviersysteem geen informatie beschikbaar is. Het project ‘De Rijn Verbindt’ is opgezet om deze kenniskloof te overbruggen en te werken aan een schoner Rijnsysteem. De afgelopen 5 jaar zijn er wetten ingevoerd om plastic afval te verminderen. In dit onderzoek is ook gekeken of deze effectief zijn.

Het plastic dat door de Rijn wordt meegevoerd, werd verzameld met een Ankerkuilnetten vanaf vissersschepen in het najaar van 2024 en het voorjaar van 2025 in de buurt van Rees in Duitsland en Tiel in Nederland. Het plastic werden geanalyseerd om de herkomst ervan te bepalen en om de invloed van de afvoer op abundantie, grootte en type te bestuderen. Voor elk verzameld stuk plastic werd een OSPAR-categorienummer, grootteklasse, oppervlakte en, indien aanwezig, taal, merk en houdbaarheidsdatum gedocumenteerd. De plasticgroepen die het meest werden verzameld in het onderzoek waren niet-identificeerbaar plastic, zachte voedselverpakkingen en sigarettenverpakkingen. Er waren geen aanwijzingen dat de rivierafvoer het soort plastic of de hoeveelheid beïnvloedde. Taal op plastic toonde geen verhoogde bijdrage van plastic uit Nederland op de benedenstroomse Waal-locatie, maar een afname van niet-geïdentificeerd plastic tussen Duitsland en Nederland wees wel op de bijdrage van Nederland. Daarnaast werden er in Duitsland plastic gevonden waarvan de taal en/of het merk aangaf dat ze in Nederland waren gekocht maar in Duitsland werden weggegooid.

De oppervlakte van plastic neemt af in stroomafwaartse richting, wat veroorzaakt kan worden door erosie en degradatie van het materiaal tijdens transport, en is geassocieerd met veranderingen in de afvoer. Grotere oppervlaktes werden gevonden bij toenemende afvoer, en kleinere stukken plastic bij afnemende afvoer. Dit kan te maken hebben met het feit dat rivieroevers als bron van plastic afval fungeren bij een stijgende afvoer, maar rivieroevers als bron of put van plastic vereist verder onderzoek. Afgezien van een afname in wattenstaafjes, was er netto nog geen afname in Single Use Plastics (SUPs). Vermoedelijk is een langere onderzoeksperiode nodig om het eAect van de wetgeving op plastic in de Rijn vast te stellen.