Bodemdalingsmonitor 2024 Kustfundament en getijdenbekkens : Bodemdaling bij Harlingen door zoutwinning op de Waddenzee

Sinds september 2020 wordt er in de Waddenzee zout gewonnen in wingebied Havenmond ten westen van Harlingen. Dit heeft geleid tot een waarneembare versnelling van bodemdaling rondom de winlocatie. Voor de winning lag deze snelheid gemiddeld rond 0,7 mm/jaar, maar deze snelheid is in het centrum van de bodemdalingsschotel toegenomen tot circa 12,5 mm/jaar. Het bijbehorende bodemdalingsvolume was de laatste vier jaar gemiddeld 0,1 mln.m3 per jaar. Het totale bodemdalingsvolume per jaar voor het Nederlandse deel van de Waddenzee als gevolg van winning en natuurlijke processen ligt echter rond 2,4 ± 0,8 mln.m3. De impact op de totale sedimentbalans van de Waddenzee door de gestarte zoutwinning is daarmee vooralsnog relatief beperkt. Ook lokaal worden momenteel nog geen afwijkende morfologische veranderingen waargenomen die toegeschreven kunnen worden aan de zoutwinning. De bulk van de zoutwinning moet echter nog komen. Uit modellering volgt dat het uiteindelijke bodemdalingsvolume door zoutwinning in de komende 40 jaar rond 10,8 mln.m3 zal liggen, dit komt neer op circa 0,27 mln.m3 per jaar. Monitoring zal uitwijzen of dit volume klopt en of er effecten zullen zijn op de lokale morfologie.

De bodemdalingsschotel van de zoutwinning heeft de stad Harlingen nog niet bereikt en daarmee worden de relatieve waterstandsmetingen bij hoofdgetijdenstation Harlingen nog niet beïnvloed. Modelstudies geven aan dat circa 2 cm bodemdaling zal optreden bij station Harlingen de komende 40 jaar, oftewel 0,5 mm/jaar. Aangezien de huidige snelheid van zeespiegelstijging rond de 3 mm/jaar ligt, is deze toename relevant en zullen op termijn correcties nodig zijn om de afgeleide absolute zeespiegelstijging vast te stellen.