Plastic pollution in the river Meuse: examining the spatial distribution of meso- and macroplastics and the role of weirs

Plasticvervuiling in rivieren is een complex milieuprobleem, en er nog veel onbekend over hoe plastic zich in de waterkolom gedraagt. In dit onderzoek werd de verspreiding van meso- en macroplastics (5-25 mm en 25-500 mm, respectievelijk) in de Nederlandse Maas onderzocht. Op vijf locaties langs de rivier elk op drie verschillende diepten (oppervlak, midden en bodem) was plastic verzameld. Het doel was om te begrijpen hoe plastic zich verspreidt en welke factoren invloed hebben op deze verspreiding.
Uit de resultaten blijkt dat de concentratie van plastic over het algemeen afneemt naarmate de rivier verder stroomt. In de bovenloop (bij Eijsden en Borgharen) werden meer grote plastic stukken gevonden, terwijl in de benedenloop (bij Sambeek en Grave) kleinere fragmenten domineerden. Dit komt waarschijnlijk door fragmentatie, waarbij grotere stukken plastics in kleinere deeltjes breken, door zowel natuurlijke als antropogene processen. Daarnaast lijken stuwen een belangrijke rol te spelen in de verspreiding van plastic. Stuwen kunnen plastic ophopen, maar ook de stroming veranderen, wat invloed heeft op hoe plastic zich verticaal in de waterkolom verdeelt.
Een belangrijk aandachtspunt in dit onderzoek is dat voor de verzameling van het plastic een kornet met een maaswijdte van 6 mm is gebruikt. Hierdoor zijn mogelijk kleinere plastic deeltjes gemist, wat betekent dat de werkelijke hoeveelheid plastic in de rivier hoger kan zijn dan we hebben gemeten. Alhoewel plastic concentraties afnemen stroomafwaarts langs de Maas, betekent dit dus niet dat er zich minder plastic in het systeem bevindt. Dit benadrukt de noodzaak van betere meetmethoden om een completer beeld te krijgen van plasticvervuiling in rivieren.
Dit onderzoek laat zien dat rivieren niet alleen plastic naar de zee transporteren, maar ook een opslagplaatsen voor plastic kunnen zijn. Verder benadrukken de resultaten het belang van het begrijpen van plasticdynamiek in de waterkolom en de potentiële retentiecapaciteit van deze infrastructuren. Dit inzicht is cruciaal voor het ontwikkelen van gerichte mitigatiestrategieën en voor het informeren van milieubeleid om de ecologische en potentiële gezondheidsrisico's die gepaard gaan met plasticvervuiling in riviersystemen te
verminderen.

Datum rapport
31 januari 2025
Auteurs
Veenendaal, I.
Uitgever
Wageningen University & Research
Annotatie
Graduate Research Internship at Rijkswaterstaat, Zuid-Nederland (RWS, ZN)