Hydropieken in de Grensmaas : overzicht van de hydrodynamische effecten

In de Belgische Maas ontstaan door stuwen en waterkrachtcentrales hydropieken. Dit zijn kortdurende afvoergolven die migreren door de Maas en tot aan het einde van de Grensmaas zorgen voor grote variaties in de bodemschuifspanning. Deze hoge bodemschuifspanning beperkt de beschikbare habitat voor bepaalde organismen. In deze studie bepalen we de grootte van hydropieken voor verschillende locaties langs de Maas en verschillende afvoerniveaus.

De resultaten laten zien dat het met de waveletmethodiek mogelijk is om hydropieken te onderscheiden van het natuurlijke afvoersignaal. Dit komt doordat hydropieken op een veel kleinere tijdschaal plaatsvinden dan de natuurlijke afvoervariatie.

Het meetpunt bij Salzinnes (La Sambre) is het meest bovenstroomse meetpunt waar hydropieken in de metingen zichtbaar zijn, maar vanaf 2018 lijken er ook hydropieken aanwezig te zijn die komen uit het Franse gedeelte van de Maas. De hoogte van de hydropiek neemt toe van Salzinnes naar Amay en de Nederlandse Maas. Zodra de golf de Grensmaas bereikt neemt deze af in amplitude, wat waarschijnlijk wordt veroorzaakt door de kleine diepte (i.e. hoge ruwheid) en plassen in de Maas.

Hydropieken leiden tot meer dan een verdubbeling van de bodemschuifspanningen in de Grensmaas. Deze verhoging is het grootst bij lokale ondieptes, grindbanken en drempels. Deze grote bodemschuifspanning en de variatie daarvan in tijd hebben mogelijk effecten op de beschikbare habitat in de Grensmaas. De bepaling van het ecologische effect van hydropieken valt buiten de scope van dit onderzoek.

De ruwe data en scripts behorend bij dit onderzoek zijn op te vragen bij de opdrachtgever.