Kruiskwallenmonitoring Veerse Meer 2021

De Japanse Kruiskwal (Gonionemus vertens) is een exoot die voor het eerst in 1960 in Nederland is aangetroffen. Het is een kleine transparante schijfkwal (2 cm) met een duidelijke geel tot bruine kruistekening op de schijf en 60-100 tentakels langs de rand. Net als andere schijfkwallen vormt er na de seksuele reproductie een larve die in de waterkolom leeft en zich uiteindelijk vasthecht aan de bodem. Hierbij vormt zich een poliep. Onder de juiste omstandigheden snoeren zich schijven van de poliep af, die vervolgens uitgroeien tot de volwassen kruiskwal.

In het Veerse Meer werd deze soort voor het eerst aangetroffen in 2010, maar komt sinds 2017 jaarlijks in zeer grote aantallen voor. Deze uitbraken zorgen voor overlast bij zwemmers en recreanten. Er zijn enkele meldingen van recreanten die na contact met de kruiskwal in het ziekenhuis zijn opgenomen als gevolg van een heftige allergische reactie.

Daarom wordt sinds 2017 een uitgebreide inventarisatie naar de aanwezigheid van Japanse kruiskwallen in het Veerse Meer uitgevoerd. Hierbij wordt elke twee weken op 18 zwem- en recreatielocaties het aantal kruiskwallen geteld. Als er meer dan 10 kruiskwallen worden aangetroffen, wordt door Rijkswaterstaat en andere belanghebbenden een waarschuwing afgegeven aan recreanten. Sinds 2017 zijn er verschillende uitbraken van Japanse kruiskwallen geweest, dit is aanleiding om de monitoring ook in 2021 voort te zetten.