Systeemanalyse Veerse Meer

Dit rapport beschrijft de problemen rond waterkwaliteit en ecologie die de laatste jaren zijn opgetreden in het Veerse Meer en geeft een eerste analyse van mogelijke oorzaken. De nadruk ligt in dit rapport op de zuurstofproblematiek in het meer. Andere aspecten, zoals het niet halen van Natura2000 doelen en overlast voor gebruikers door groei van wieren en het optreden van kwallenplagen, zijn in deze fase geen onderdeel van de analyse. Vervolgstudies in 2023, onder andere door modelberekeningen, moeten meer inzicht geven in de effectiviteit van de maatregelen en zullen ook gebruikt worden voor een actualisering van de huidige analyse.

De analyse, gebaseerd op nu beschikbare gegevens uit monitoring, onderzoek en modellering, geeft meer inzicht in de relevante processen in het Veerse Meer. In het Veerse Meer treedt in de zomer een temperatuurstratificatie op, vooral in het deel vanaf de Middelplaten en verder naar het westen. Dit wordt veroorzaakt door opwarming van de bovenlaag van het water. Door die stratificatie is er weinig uitwisseling tussen de oppervlaktelaag en de diepere waterlaag onder de spronglaag. De instroom van water uit de Oosterschelde via de Katse Heule zorgt voor voldoende verversing van de diepere waterlaag in het oostelijk deel van het Veerse Meer, maar dat effect wordt minder in westelijke richting.

Gecombineerd met een hoge zuurstofvraag van de bodem leidt dit tot sterk verlaagde zuurstofconcentraties in de diepe waterlaag in de westelijke helft van het Veerse Meer. Die lage zuurstofconcentraties in de diepe delen zijn een gevolg van de fysische omstandigheden in het meer.

Uit de analyse blijkt dat de stratificatie en de diepte van de spronglaag gedurende de zomer kan variëren. Met name in de waterlaag tussen 2-8 m diepte kunnen ook de zuurstofconcentraties sterk wisselen en soms zo laag worden dat dit potentieel een negatief effect heeft op bodemdieren. Er zijn ook veranderingen in de bodemdiergemeenschap en waarnemingen van bacteriematten op de bodem, die mogelijk verband houden met de zuurstofconcentraties, maar dit vraagt nog om verdere analyse.

Er is een aantal maatregelen dat wordt overwogen om waterkwaliteit en ecologie van het Veerse Meer te verbeteren, zoals vergroten van de uitwisseling met de Oosterschelde, verbeteren van het horizontaal transport in het meer door het verwijderen van ondieptes, of het verminderen van de belasting met voedingsstoffen via de afvoer van polderwater.