Review Luchtvaartmodel AEOLUS

Het luchtvaartprognosemodel AEOLUS wordt gebruikt om per scenario (hoge/lage economische groei, met/zonder capaciteitsrestricties) prognoses voor de lange termijn op te stellen voor het aantal vliegtuigbewegingen, het aantal passagiers en de hoeveelheid vracht voor Nederlandse luchthavens.
AEOLUS wordt bijvoorbeeld toegepast voor scenario studies van de planbureaus (De Welvaart en Leefomgeving Scenario’s – WLO), verkenningen zoals de Klimaat en Energie Verkenning, voor het ramen van de effecten van verschillende beleidsmaatregelen zoals op het gebied van klimaatbeleid, voor het uitvoeren van kosten-baten analyses en ook om invoer te leveren voor de modellen voor landzijdige mobiliteit.

Aan vier wetenschappers is de vraag gesteld of AEOLUS geschikt is voor bovengenoemde toepassingen en welke opties men zag voor verdere verbetering van het model. Deze wetenschappers waren:
Prof. Dr. Eddy van de Voorde, Emeritus Professor Universiteit Antwerpen, Departement Transport en Ruimtelijke Economie
Prof. Dr. Ben Derudder, Research Professor in City Science, Public Governance Institute, KU Leuven
Prof. Dr. Ing. Paul Peeters, Professor sustainable tourism transport at the Centre for Sustainability, Tourism & Transport (CSTT), Breda University of Applied Sciences
Dr. Eric Pels, Associate Professor School of Business and Economics, Vrije Universiteit Amsterdam

De reviewers spreken hun waardering uit voor het model en de documentatie daarvan. Er zijn weinig andere overheden die kunnen beschikken over dit type model met zo’n groot aantal toepassingsmogelijkheden.
In algemene zin wordt geconstateerd dat beleidsmakers moeten beseffen dat AEOLUS een instrument is om hun beleid te ondersteunen, niet om het beleid te vervangen. Instrumenten zijn in eerste instantie ondersteunend voor het beleid. Beleidservaring is vaak een minstens even belangrijke input.
AEOLUS is historisch gegroeid. Opgemerkt wordt dat dat wel betekent dat de structuur van het model gebaseerd is op keuzes van lang geleden en dat het belangrijk kan zijn om te toetsen of die structuur nog aansluit bij de doelen van het model.
In het algemeen wordt geoordeeld dat AEOLUS geschikt is voor het huidige gebruik maar worden wel enkele kanttekeningen geplaatst.
Voorbeelden waar naar de mening van de reviewers verbetering van AEOLUS mogelijk is zijn:
• Verbeteren van de modellering van luchtvracht, rekening houden met concurrentie tussen luchthavens en strategische keuzes van de luchtvaartmaatschappijen (Prof. van de Voorde)
• Het verbeteren van het model door een Backcast uit te voeren (voorspelling van het verleden) en te vergelijken met waargenomen ontwikkelingen (Prof. van de Voorde)
• Rekening houden met alternatieven binnen de totale reismarkt, bijvoorbeeld de binnenlandse markt voor toerisme (Prof. Peeters)
• Verbeteren van de informatie over andere vervoerwijzen in het model. (Prof. Peeters, Prof. Derudder)
• Deels samenhangend met de informatie over andere vervoerwijzen: het ruimtelijk detailniveau vergroten – zo maakt Tenerife bijvoorbeeld in de huidige versie van AEOLUS deel uit van een zone “Spanje”. (Prof. Derudder, Prof. Peeters, Prof. v.d. Voorde, dr. Pels)
• De methode voor berekening van CO2 emissies verbeteren. (Prof. Peeters)