Een matrixmodel om effecten op een populatie te voorspellen van slachtoffers door windturbines

Verschillende zeevogelsoorten, waaronder de kleine mantelmeeuw, hebben op de Nederlandse kust broedkolonies. Tijdens het broedseizoen foerageren adulte vogels geheel of gedeeltelijk in de aangrenzende delen van de Noordzee. In de kustwateren en verder op zee worden verschillende windturbineparken gebouwd. Foeragerende kustbroedvogels kunnen tijdens de foerageervluchten langs en/of door een windpark komen, en als het verkeerd gaat, slachtoffer worden van een aanvaring met een turbine. Deze gebeurtenis heeft in essentie negatieve gevolgen voor de overleving van adulte broedvogels en het succes van hun legsels. Een populatie vogels is leeftijd-gestructureerd waarbij vogels vanaf een bepaalde leeftijd (1, 2, 3 of 4 jaar, etc.; afhankelijk van de soort) geslachtsrijp zijn en aan het broedproces kunnen deelnemen. Niet iedere geslachtsrijpe vogel neemt daadwerkelijk deel aan het broedproces. Deze non-breeding adults worden ook wel floaters genoemd. In geval van additionele sterfte (door windturbines) kunnen non-breeding adults opengevallen plekken in de groep breeding adults innemen, waardoor het aantal broedparen niet zal afnemen. Dientengevolge zal de poule floaters kleiner worden maar blijft bestaan door aanvulling vanuit de subadulten. Met behulp van een populatiemodel kunnen de gevolgen van additionele sterfte in beeld worden gebracht;meer in het bijzonder als effecten op: • reproductie; • overleving; • populatieomvang; • en deze drie opgesplitst naar status en leeftijdklasse. Modellen, ook van populaties, zijn een vereenvoudiging van de werkelijkheid waarbij de kwaliteit van de uitkomsten in hoge mate wordt bepaald door de kwaliteit van de input (parametrisatie). Voorts is het van groot belang de belangrijkste processen in een populatie correct te formuleren. In deze rapportage wordt een populatiemodel gepresenteerd op basis waarvan effecten inzichtelijk kunnen worden gemaakt en zonodig grenswaarden kunnen worden afgeleid. In het model spelen floaters een belangrijke rol. Bestaande kennis over floaters is samengevat in Gyimesi & Lensink (2011).