Graverij door dieren : invloed op de veiligheid van waterkeringen

Graverijen door dieren vormen geduchte bedreigingen voor waterkeringen. Hierbij moet bij ontwerp, aanleg en groot onderhoud rekening gehouden worden.
Dit project heeft de invloed van graverijen in beeld gebracht middels een expert-workshop voor de casus dijk met zandkern en kleibekleding, met onderliggend een potentieel pipingprobleem. Uit de uitkomsten van deze workshop is een vijftal faalpaden afgeleid waarlangs schade door dierlijke graverijen tot het falen van een dijk kan leiden (overigens: terugkoppeling van de resultaten met de experts moet nog plaatsvinden).
Eén van de faalpaden, namelijk het pad beschreven als ‘versterkte erosie bij overloop of golfoverslag, door beschadiging van de bekleding als gevolg van graverijen van alle soorten gravende dieren’, is intussen beproefd in het Living Lab Hedwige-Prosperpolders (LLHPP). Deze proeven tonen duidelijk de grote invloed van graverijen op de stabiliteit van het binnentalud. Zonder graverijen was het binnentalud na 20 uur of meer golfbelasting nog functioneel intact, met graverijen ontstond er al snel een zorgwekkende schade. In de situaties waarin de graverijen direct contact maakten met de zandkern was er na ruim 1 uur al sprake van een situatie die direct ingrijpen en noodreparaties vereiste.
Een belangrijke vraag die hieruit naar voren komt, is in hoeverre deze problematiek met dagelijks beheer is op te lossen. Daarbij zal detectie altijd pas achteraf plaatsvinden en reparatie betrekkelijk oppervlakkig zijn. De casus in de Hedwigedijk toont dat diepergelegen delen van holen kunnen bijdragen tot een snelle degradatie bij belasting.
Aanbevolen wordt om in het vervolg:
• de terugkoppeling met de experts te laten plaatsvinden,
• de aanbeveling uit het onderzoek van vorig jaar om graverijen met de EM-meettechniek relatief snel in kaart te brengen en op te volgen,
• risicogestuurde strategieën voor beheer en onderhoud te onderzoeken, met name de invloed van een preventieve strategie en een repressieve.