Scheepvaart onder de Zutphense Bruggen : quick scan naar de scheepvaartontwikkelingen en knelpunten bij de Zutphense Bruggen over de IJssel

Onder de huidige waterhuishoudkundige condities zijn er niet veel problemen te zien bij de Zutphense Bruggen. Tijdens laag water kan de vaardiepte behoorlijk beperkt zijn en daarmee ook de vaarbreedte onder de hefbrug.
Tijdens hoogwater zal de brug vaker open moeten voor de containervaart.

Toch zijn er 3 ontwikkelingen die de bruggen tot een knelpunt kunnen maken voor de scheepvaart:

• capaciteitsuitbreiding sluis Eefde en verruiming Twentekanalen

• klimaatverandering

• bodemdaling

Op korte termijn (voor 2020) zal volgens de plannen sluis bij Eefde worden uitgebreid met een extra en grotere kolk. Ook zal het Twentekanaal worden verruimd van een krap VIa profiel (2,8 m) naar een standaard VIa profiel (3,5 m). Dit maakt verdere schaalvergroting mogelijk op de Twentekanaal. Echter, het overgrote deel (meer dan 90%) van de schepen van en naar het Twentekanaal passeert ook de Zutphense bruggen. De M8 schepen kunnen met aanzienlijk hogere beladinggraden varen door de verruiming (van gemiddeld 0,35 nu naar gemiddeld 0,6 na de verruiming). Op zich kunnen deze schepen nog steeds de bruggen passeren, maar dit wordt dan wel afhankelijk van het seizoen. Tijdens de perioden met laagwater zullen deze beladinggraden niet altijd haalbaar zijn bij de bruggen wegens diepgang beperkingen.

Klimaatverandering speelt op de lange termijn (na 2050) en is met de nodige onzekerheden omgeven. In de studie Kennis voor Klimaat is een modelstudie gedaan naar de effecten op klimaatverandering op de waterstanden. Uit de studie bleek dat in 3 van de 4 scenario er nauwelijks effecten te verwachten zijn op de waterstanden. Onder het extreme Wplus scenario zal dat wel het geval zijn. De perioden met laagwater die we zagen in 2003, 2009 en 2011 zullen dan structureel voorkomen. Er zullen dan weken zijn dat de waterstanden onder de OLR zullen komen. Dit - in combinatie met de schaalvergroting op de kortere termijn als gevolg van economische ontwikkelingen en de verruiming van de Twentekanalen – kan leiden tot diepgangsbeperkingen bij de Zutphense bruggen tijdens de periode met laagwater. Echter, een structureel diepgangsknelpunt zal hier tot 2050 niet optreden.