Meer kwaliteit met minder mensen : de effecten van de transformatie van Rijkswaterstaat

Het doel van het onderzoek is de effecten te duiden van de transformatie van Rijkswaterstaat. Rijkswaterstaat is in 2006 getransformeerd van een uitvoerend overheidsorgaan naar een coördinerend agentschap. Het onderhoud, de aanleg en het beheer van het hoofdwegennet wordt voor het overgrote deel uitbesteed aan marktpartijen, omdat het meer kwaliteit en doelmatigheid met zich mee zou brengen. In dit onderzoek is gekeken in hoeverre deze effecten zijn opgetreden.
Doelmatigheid is de verhouding input en output van een organisatie. Rijkswaterstaat is doelmatiger te werk gegaan. De input is over heel de linie minimaal gelijk gebleven. Op het vlak van personeel is de input zelfs kleiner geworden over de periode 2002-2014. Daarnaast is een toename in de output geconstateerd. Het hoofdwegennet is qua oppervlakte tien procent toegenomen en het aantal aanleg- en onderhoudsprojecten is flink toegenomen na 2007. Dit betekent dat de verhouding input/output positief is uitgevallen voor Rijkswaterstaat en dat het doelmatiger is gaan werken sinds de transformatie. De kwaliteit van het hoofdwegennet is ook toegenomen. Dit blijkt uit twee onafhankelijke onderzoeken. Vooral de laatste jaren is zowel de kwaliteit van het hoofdwegennet als de tevredenheid over het verkeersmanagement van hoog niveau. Enige kanttekening bij de coördinerende rol van Rijkswaterstaat is het feit dat er te weinig kwaliteitstoetsen worden uitgevoerd op het werk van marktpartijen. Dit is essentieel om te lage kwaliteit of ondoelmatigheid van marktpartijen tegen te gaan.
Over het algemeen heeft de transformatie van Rijkswaterstaat een positief effect gehad op de doelmatigheid en de kwaliteit van de aanleg, het onderhoud en het beheer van het hoofdwegennet. Het is Rijkswaterstaat gelukt om meer kwaliteit te realiseren met minder mensen.